Otkriveno porijeklo Roma
Romale, takođe poznati kao Romi, izvorno su u 16. vijeku nazvani ‘ciganima’ jer se u početku smatralo da je ova široko raspršena grupa ljudi pristigla iz Egipta.
Naime, engleski pojam ‘cigani’ (Gipsy) potiče iz srednje engleskog ‘gypcian’, što je skraćenica za Egipcien. Naposljetku je to izvedeno iz grčke riječi aigiptioi putem srednjofrancuskog i latinskog jezika.
Vjerovalo se da su Romi porijeklom iz Egipta, a u jednoj su priči odande proterani kao kazna za navodno sakrivanje malog Isusa. Njihov naziv je ponekad zapisivan velikim početnim slovom kako bi se označilo da je riječ o etničkoj skupini. Kako je opisano u knjizi Viktora Igoa „Zvonar crkve Notr Dam“, srednjovjekovni su Francuzi Rome oslovljavali s „egyptiens“.
Taj izraz zadobio je negativne konotacije. Riječ „gypsy“ u engleskom jeziku postala je toliko raširena da je neke romske organizacije i danas koriste u nazivima organizacija. U Sjevernoj Americi se riječ „gypsy“ (cigan) koristi kako bi se opisao način života ili moda, a ne pri opisu romske nacionalnosti. Španski naziv „gitano“ i francuski „gitan“ mogu imati isto poreklo kao referencu na Egipat.
Istraživači su, zahvaljujući pojavi sve bolje genetske tehnologije, analizirali genetsku istoriju većeg dijela Evrope. Iako u Evropi živi oko 11 miliona Roma, njihova je istorija zanemarena, rekao je istraživač Dejvid Komas sa Instituta za biološku evoluciju u Španiji.
„Naučno smo dokazali da su domi (zajednički naziv za drevne domorodačke populacije indijskog potkontinenta, takođe poznatih i pod nazivom daliti) preci evropskih Roma,“ rekao je dr Kumaraswamy Thangaraj iz Centra za ćelijsku i molekularnu biologiju iz Hyderabada.
Porijeklo evropskih Roma je oduvijek izazivalo polemike iako se vjerovalo da potiču iz sjeverozapadne Indije. Tačna očinska populacijska skupina i vreme raspršivanja po različitim kontinentima je svih ovih godina bilo nepoznato. Ovo je prvi put da je naučno istraživanje dokazalo da evropski Romi imaju indijsko porijeklo.
Kako bi potvrdili ovu ideju, te otkrili dodatne detalje o migracijama, Komas i njegovi kolege su koristili tehnike koje upoređuju segmente DNK cijelog genoma s onima ostalih populacionih grupa. Koristili su DNK uzorke 13 grupa Roma iz cijele Evrope.
„U našem se istraživanju ne fokusiramo na određena područja genoma, nego na genom u cjelini što nam pruža potpunu genetsku informaciju o populacijama koje proučavamo„, rekao je Komas za LiveScience.
Rezultati su pokazali da su moderni romski preci prije 1.500 godina migrirali odjednom iz sjeverozapadne Indije. Nakon što su stigli u Evropu, iz balkanske regije su se, pre otprilike 900 godina, proširili širom kontinenta. Stotine godina duga istorija, miješani brakovi između Roma i lokalnog stanovništva su rasli i padali.
Dr S Kalianaraman, reditelj sa Sarasvathi istraživačkog centra u Chennaiu, je izjavio da i sam romski jezik potiče iz Indije. „Romski jezik se takođe pojavljuje u komparativnom riječniku indo-arijevskih jezika RL Turnera.“
„Mnoge romske riječi su sada dio evropskog rečnika. Primer, reč ‘goro’ u romskom jeziku znači ‘ne-Rom u braku s Romom’. Ova se riječ apsorbovala u mnogim indijskim jezicima gde ‘goro’ znači ‘beli ili crveni’. Riječ ‘dom’ se odnosi na nuri Rome, a takođe odgovara reči ‘roma’ koja se odnosi na Rome. U romskom jeziku ‘rom’ znači ‘čovjek, suprug’, rekao je dr Kalianaraman, autor višejezičnog rečnika 25 drevnih indijskih jezika, uključujući i romski.
„Naš sljedeći korak je sekvencioniranje kompletnog genoma nekoliko stotina Indijaca što će nam pomoći da otkrijemo odnos i smer migracije među Indijcima, Azijcima i Evropljanima“, rekao je dr Thangaraj.
Izvor: Banjaluka-info
Daniel Grujić